قرارداد آتی بیت کوین چیست؟ | سرمایه گذاری با اهرم مالی 100 برابر!
نگارش توسطالهه سلوکی
بروزرسانی در19 اردیبهشت 1403
.jpg&w=1200&q=75)
قرارداد آتی یکی از انواع ابزارهای مالی است که تا کنون اسم آن را شنیده و کم و بیش با آن آشنایی داریم. می‌دانیم با استفاده از قراردادهای آتی می‌توان یک دارایی را معامله کرد و تحویل کالا و پرداخت مبلغ آن را به زمانی مشخص در آینده موکول نمود؛ اما وقتی صحبت از قرارداد آتی بیت کوین و ارزهای دیجیتال پیش می‌آید، ممکن است کمی گیج شویم. دلیل گنگ بودن مفهوم آن، هویت غیرملموس ارزهای دیجیتال است.
از سال 1972 میلادی قراردادهای آتی وارد بازارهای مالی شدند؛ اما این نوع معاملات به بازار بیت کوین و سایر کریپتوها اخیراً راه یافته‌اند. معاملات فیوچرز برای اولین بار در سال 2017 میلادی و در بزرگترین بورس اختیار معامله آمریکا (CBOE) وارد شد. امروزه در پلتفرم معاملات آتی بیت کوین، روزانه بیشتر از 11 هزار از این نوع قرارداد آتی انجام می‌شود.
در ادامه قصد داریم، ابتدا توضیح مختصری از قرارداد آتی و کارکرد آن ارائه کرده و سپس قرارداد آتی بیت کوین و شرایط آن را شرح دهیم.
قرارداد آتی چیست؟
برای درک معاملات قرارداد آتی به یک مثال توجه کنید:
فرض کنید یک شرکت تولید کننده بیسکویت برای در امان ماندن از نوسانات قیمت آرد و آسوده خاطر بودن از تهیه مواد اولیه مورد نیاز خود، با تولیدکننده آرد یک قرارداد منعقد می‌کند. در این قرارداد مقدار مشخصی آرد با قیمت و سررسید معین قید می‌شود. تولیدکننده آرد متعهد می‌گردد در سررسید قرارداد مقدار آرد مشخص شده را تحویل دهد. خریدار نیز هزینه معامله را در زمان تحویل کالا، پرداخت نماید.
با انعقاد این قرارداد خریدار آرد را خریداری کرده اما برای پرداخت هزینه آن مهلت دارد. تولید کننده آرد نیز اولاً یک خریدار حتمی برای محصول خود یافته است، دوماً می‌تواند اقدام به فروش محصولی کند که فعلاً در دست ندارد.
بنابراین قرارداد آتی، قراردادی است که طی آن معامله‌ای انجام می‌دهیم ولی تحویل پول و کالا به آینده موکول می‌گردد. قراردادهای آتی نوعی توافق دو طرفه است. خرید و فروش این قراردادها توسط بازار سهام، کارگزاری‌ها و صرافی‌ها انجام می‌شود. قرارداد آتی بیت کوین نیز یکی از انواع قراردادهای آتی و نوعی خدمت از سوی صرافی‌ها ارزهای دیجیتال است.
قرارداد آتی بیت کوین چیست؟
معاملات فیوچرز یا قرارداد آتی بیت کوین مناسب سرمایه‌گذارانی است که قصد سرمایه‌گذاری روی نوسانات قیمت بیت کوین را دارند. در واقع با این قرارداد می‌توان روی بیت کوین بدون نیاز به مالکیت مستقیم آن، سرمایه‌گذاری کرد.
فرض کنید برای در امان ماندن از نوسانات قیمت بیت کوین ، به عقد قرارداد آتی با فردی دیگر اقدام می‌کنیم:
در هنگام عقد قرارداد، قیمت هر بیت کوین 40,000 دلار است و ما پیش‌بینی می‌کنیم قیمت آن رشد خواهد کرد. طبق قرارداد، X واحد بیت کوین را با قیمت توافق شده فوق خریداری می‌کنیم. در تاریخ سررسید قرارداد فروشنده موظف به تحویل بیت کوین‌ها و ما متعهد به پرداخت مبلغ معامله خواهیم بود. اگر پیش‌بینی ما درست باشد و تا سررسید قیمت بیت کوین به 41,000 دلار برسد، ما از این معامله سود کسب می‌کنیم. اما منفعت فروشنده در چیست؟ قیمت‌ها در این قرارداد توافقی است. خریدار و فروشنده هر دو بر حسب پیش‌بینی‌های خود از نوسانات قیمتی بیت کوین، وارد معامله می‌شوند. همان گونه که خریدار با پیش‌بینی افزایش قیمت بیت کوین، این معامله را انجام می‌دهد، فروشنده نیز با پیش‌بینی ثابت ماندن یا کاهش قیمت، اقدام به عقد این قرارداد می‌کند.
راه دیگر کسب سود از قراردادهای آتی، خرید و فروش آنها قبل از موعد سررسید است. سرمایه‌گذار وقتی احتمال رشد قیمت بیت کوین را می‌دهد، قرارداد آتی بیت کوین را خریداری می‌کند. در این شرایط خریدار یک موقعیت لانگ اتخاذ کرده است. با بالا رفتن قیمت بیت کوین، قرارداد خود را با قیمتی بالاتر، به یک خریدار دیگر می‌فروشد. در واقع فروشنده با ورود به موقعیت شرت سود کسب می‌کند.
اهداف قراردادهای آتی بیت کوین
قراردادهای آتی دو هدف را توجیه می‌کنند. یکی از اهداف این قراردادها پوشش ریسک بازار و دیگری سفته بازی است. در ادامه هر یک را شرح خواهیم داد:
- کاهش ریسک سرمایه‌گذار:
در بالا نیز اشاره کردیم، خریداران و فروشندگان، با توجه به پیش‌بینی‌های خود از قیمت بیت کوین و با استفاده از قراردادهای آتی می‌توانند در بازار ارزهای دیجیتال سود بدست آورند. این گونه با یک پیش‌بینی صحیح، از نوسانات بازار نیز در امان خواهند بود. یعنی اگر من قصد خرید بیت کوین دارم و احتمال می‌دهم قیمت آن افزایش یابد، می‌توانم با یک قیمت توافقی اقدام به خرید کرده و دیگر نگران افزایش قیمتش نباشم. - سفته بازی:
با تحلیل و بررسی روند قیمت بیت کوین می‌توان از معامله قرارداد آتی آن نیز بهره برد. در واقع می‌توان از نوسانات قیمت بیت کوین بهره‌مند شد.
مزایای قراردادهای آتی بیت کوین
در بازار ارزهای دیجیتال، قراردادهای آتی ابزاری مناسب برای سرمایه‌گذاری محسوب می‌شود. در ادامه مهم‌ترین مزایای قرارداد آتی بیت کوین و به طور کلی ارزهای دیجیتال را ذکر می‌کنیم.
- قانون‌گذاری‌های مناسب
در حالیکه بیت کوین چارچوب قانونی مناسبی ندارد، قراردادهای آتی آن در بستری کاملاً قانونی ارائه می‌شوند. بنابراین کلیه سرمایه‌گذاران عادی یا نهادهای مالی می‌توانند با اطمینان خاطر روی قراردادهای آتی بیت کوین معامله کنند. - عدم نیاز به ذخیره و تبادل ارز دیجیتال
یکی از سختی‌های سرمایه‌گذاری در بیت کوین یا به طور کلی بازار رمز ارزها، نگه‌داری صحیح از این ارزها دیجیتال است. نگه‌داری و تبادل ارزهای دیجیتال با مفاهیم سختی مثل: کیف پول‌های دیجیتال، ذخیره سرد و گرم کریپتوها، کلید خصوصی و عمومی و... همراه است. قراردادهای آتی این پیچیدگی‌های معامله در بازار ارزهای دیجیتال را برطرف می‌کند؛ زیرا تقریباً شبیه به قراردادهای سنتی هستند. - کاهش ریسک دستکاری بازار
معاملات قرارداد آتی برخلاف خرید بیت کوین، یک ارزش برابر برای دارایی‌های مدنظر فراهم می‌کند. به این ارزش برابر، قیمت نشانه‌گذاری شده می‌گویند. قیمت نشانه‌گذاری شده اغلب در چند صرافی مختلف و بر اساس شاخص قیمت‌ها مشخص می‌شود؛ همین مسئله مانع ایجاد نقدینگی غیر عادلانه در بازار و دستکاری قیمت‌ها می‌شود. - کسب درآمد حتی در بازارهای نزولی
عمده‌ترین مزیت قراردادهای آتی، امکان فروش ارزهای دیجیتال به صورت استقراضی می‌باشد. قیمت بیت کوین نوسانات بسیاری دارد. معامله‌گران می‌توانند از طریق قرارداد آتی در بازار نزولی اقدام به فروش استقراضی کرده و در هنگام افت قیمت نیز سود کسب کنند.
سایر مزایای قرارداد آتی بیت کوین
این قراردادها علاوه بر موارد بالا، مزایای دیگری نیز دارند که عبارتند از:
- کارمزد کمتر
کارمزد معاملات روزانه بیت کوین بسیار بیشتر از بستن قرارداد آتی آن است. - امکان سرمایه‌گذاری روی بیت کوین در نقاط دارای ممنوعیت
در برخی کشورهای دنیا تبادلات بیت کوین ممنوع است؛ اما با استفاده از قرارداد آتی بیت کوین و اتکا به روش‌های سفته‌بازی می‌توان از افزایش قیمت بیت کوین در آینده سود برد. - امکان بستن قرارداد دائمی
برخی صرافی‌های ارز دیجیتال، به کاربران خود امکان بستن قرارداد دائمی می‌دهند. این نوع قرارداد آتی تاریخ انقضا ندارند. در واقع یک قرارداد آتی دائماً فعال است و معامله‌گر فقط موقعیت یا پوزیشن معاملات خود را تغییر می‌دهد.
قراردادهای آتی بدون سررسید
قراردادهای آتی دائمی کلیتی شبیه به قرارداد آتی معمولی دارند اما در برخی جزئیات با یکدیگر متفاوت هستند. تفاوت‌های این دو نوع قرارداد آتی عبارتند از:
- تاریخ سررسید
قراردادهای آتی عادی دارای یک تاریخ سررسید هستند و در آن تاریخ طرفین موظف به تحویل بیت کوین و مبلغ معامله هستند. در قراردادهای آتی بدون سررسید موعد تسویه وجود ندارد. - در قراردادهای آتی دائمی می‌توان از اهرم مالی تا 100 برابر استفاده کرد.
با توجه به این که قراردادهای آتی بیت کوین بدون سررسید، زمان معینی جهت تسویه ندارند، بنابراین قیمت پایه و سایر خصوصیات مربوط به تسویه نیز برای آنها تعریف نمی‌شود. فقط با قیمتی نزدیک به ارزش واقعی آن دارایی، معامله می‌شوند.
مفهوم دیگری که در قراردادهای آتی بدون سررسید وجود دارد، تامین وجه است. مبنای تامین وجه بازه‌های 8 ساعته می‌باشد. اگر نرخ دارایی مثبت باشد، خریداران باید وجه فروشندگان را تامین کنند. در صورت منفی شدن نرخ دارایی، فروشندگان موظف به تامین وجه خریداران هستند. در برخی صرافی‌ها تامین وجه روزانه به صورت خودکار انجام می‌شود.
اهرم در یا لوریج به چه معنا است؟
در مباحث مالی، اهرم مفهومی شبیه به معنی خود در علم فیزیک دارد. در فیزیک از اهرم برای انجام راحت‌تر کارها استفاده می‌شود. در بازارهای مالی نیز از اهرم برای کسب سود بیشتر، به روش آسان‌تر، استفاده می‌کنند. با استفاده از اهرم در قرارداد آتی بیت کوین ، دیگر لازم نیست صد در صد قرارداد آتی را پر کنیم. توجه داشته باشید که اهرم همان طور که سود معاملات را چند برابر می‌کند، در صورت زیان نیز ضرر و زیان را چند برابر خواهد کرد.
تاثیر قراردادهای آتی بر قیمت بیت کوین
قرارداد آتی بیت کوین سود سرمایه‌گذاران را در بازار ارزهای دیجیتال افزایش می‌دهد؛ پس می‌توان در کوتاه‌مدت منتظر افزایش قیمت بیت کوین را داشته باشیم. در واقع مقدار سودی که سرمایه‌گذاران ارزهای دیجیتال از قرارداد آتی بدست می‌آورند بیشتر است. با عرضه این قراردادها در کوتاه‌مدت قیمت بیت کوین رشد خواهد کرد. عرضه قراردادهای آتی می‌تواند منجر به تسهیل افزایش قیمت بیت کوین یا هر ارز دیجیتال دیگر شود.
نقش قراردادهای آتی در بهبود وضعیت قانونی بیت کوین
عرضه قرارداد آتی بیت کوین ، اولین مرحله ورود گسترده موسسات مالی بزرگی مثل TD Ameritrade و JP Morgan، به این بازار بود. از آن‌جا که این قراردادها در یک بستر قانونی عرضه می‌شوند، موسسات با خیال راحت به معامله در این بازار می‌پردازند. علاوه بر این، کسب مجوز پلتفرم‌های مختلف جهت عرضه این قرارداد، مقدمات لازم را برای ETF های بیت کوین فراهم می‌سازد. در نهایت می‌توان گفت، فراگیری این نوع معاملات به بیت کوین اعتبار می‌بخشد.
قیمت لحظه‌ای بیت کوین
جمع‌بندی
خواندیم که قرارداد آتی بیت کوین نوعی ابزار مالی است که به امکان می‌دهد بدون داشتن بیت کوین روی آن سرمایه‌گذاری کنیم. این قراردادها در بستری قانونی معامله می‌شوند و قابل اعتماد هستند. با توجه به ویژگی اهرم مالی در معاملات قرارداد آتی، می‌توان چند برابر سرمایه خود سود بدست آورد که البته مستلزم دانش و آگاهی کافی در این حوزه می‌باشد.
اگر تجربه‌ای راجع به معامله در بازار ارزهای دیجیتال دارید و یا سوالی در این مورد برای شما پیش آمده، با ما به اشتراک بگذارید.