کال مارجین زمانی اتفاق میافتد که درصد داراییهای سرمایه‌گذار در یک حساب مارجین از مبلغی که توسط بروکر مشخص شده، کمتر باشد. حساب مارجین، از اوراق بهاداری تشکیل شده که از ترکیب داراییهای شخصی سرمایه‌گذار و اعتباری که از بروکر دریافت میکند، خریداری شده است.
تعریف دیگری که از کال مارجین می‌توان مطرح کرد، به شارژ مجدد یا انتقال اوراق بهادار در حساب اشاره میکند. این افزایش به اندازه ای است که مقدار داراییهای سرمایه‌گذار و ارزش حساب وی به حداقل مبلغی که توسط بروکر تعیین شده است، برسد.
معمولا کال مارجین نشان دهنده کاهش ارزش اوراق بهادار موجود در حساب مارجین است. زمانی که کال مارجین اتفاق میافتد، سرمایه‌گذار از بین دو گزینه پیش رو باید دست به انتخاب بزند، یا اقدام به شارژ و انتقال اوراق بهادار در حساب خود کند یا به فروش برخی داراییهای موجود در حساب خود اقدام کند.
چه عاملی باعث فعال شدن هشدار کال مارجین می‌شود؟
سرمایه‌گذار با استفاده از داراییهای خود به‌علاوه مبلغ اعتباری که از بروکر دریافت کرده، اقدام به باز کردن معامله میکند، در این حالت معاملاتی با مارجین را فعال کرده است. سهم سرمایه‌گذار در معامله برابر با ارزش بازار اوراق بهادار منهای مبلغ اعتباری است که از بروکر دریافت شده است.
زمانی که داراییهای سرمایه‌گذار، به‌عنوان بخشی از کل ارزش بازار اوراق بهادار، از سطح معینی که با عنوان سطح کال مارجین تعریف می‌شود، کمتر شود، هشدار کال مارجین فعال می‌شود.
بورس اوراق بهادار نیویورک (NYSE) و سازمان تنظیم مقررات صنعت مالی (FINRA)، به‌عنوان نهاد نظارتی بر شرکت‌های سهامی فعال در ایالات متحده فعالیت میکند، حداقل حساب در معاملات مارجین را 25 درصد ارزش کل سرمایه‌گذاری‌های انجام شده سرمایه‌گذار، تعیین کرده اند. این موضوع برای تمام بروکرها یکسان نیست و در برخی بروکرها درصد بالاتری، 30 تا 40 درصد، در نظر گرفته می‌شود.
هر لحظه از فعالیت معاملاتی امکان کاهش ارزش حساب و کال مارجین وجود دارد. اما این احتمال در شرایط نوسانی و پرهیجان بازار بیشتر می‌شود.
نمونه ای از کال مارجین
در ادامه نمونه ای از حساب مارجین را بررسی می‌کنیم که با کاهش سطح داراییهای سرمایه‌گذار به کمتر از سطح مارجین تعیین شده، هشدار کال مارجین توسط بروکر صادر شده است.
کاهش ارزش داراییها باعث ارسال پیام هشدار کال مارجین توسط بروکر شده است.
| ارزش اوراق بهادار | مبلغ اعتبار | ارزش دارایی | درصد دارایی | |
| اوراق خریداری شده 20.000$(نیمی از مارجین) | 20.000$ | 10.000$ | دارایی سرمایه‌گذار=10.000$ | دارایی سرمایه‌گذار=50% |
| کاهش ارزش به 14.000$ | 14.000$ | 10.000$ | 4.000$ | دارایی سرمایه‌گذار=28% |
| حداقل مارجین مورد نیاز در بروکر | 14.000$ | - | 4.200$ | 30% |
| نتیجه کال مارجین | - | - | 200$ | - |
چگونه کال مارجین را پوشش دهیم
زمانی که ارزش داراییهای موجود در حساب سرمایه‌گذار به کمتر از سطح اعلام شده برسد، پیام هشدار کال مارجین توسط بروکر ارسال می‌شود. در این شرایط سرمایه‌گذار دو تا پنج روز فرصت دارد تا اقدامات لازم برای رفع ان را انجام دهد. با توجه مثال مطرح شده، در ادامه روش‌هایی که برای پوشش کال مارجین استفاده می‌شود را تشریح می‌کنیم.
- مبلغ 200 دلار به صورت نقدی به حساب واریز کنید.
- از اوراق بهاداری که وجه انها را به طور کامل پرداخت کرده اید 285 دلار به حساب مارجین اختصاص دهید. این مقدار با تقسیم وجوه مورد نیاز 200 دلار بر (1 منهای 30 درصد سهام مورد نیاز): 200/(1-.30) = 285 دلار به دست می‌آید.
- از ترکیب دو گزینه بالا استفاده کنید.
- برای تحصیل وجه مورد نیاز به فروش سایر اوراق بهادار اقدام کنید.
- برای تحصیل وجه مورد نیاز، به فروش سایر اوراق بهادار اقدام کنید.
اگر سرمایه‌گذار در مدت تعیین شده سطح مارجین را اصلاح نکند، بروکر به بستن موقعیت‌های باز وی اقدام میکند تا حداقل مبلغ مورد نیاز تامین شود. این فرایند بدون تایید سرمایه‌گذار قابل اجرا است. به‌علاوه بروکر برای انجام این تراکنش‌ها ممکن است از سرمایه‌گذار کمیسیون دریافت کند. مسئولیت هر گونه ضرر و زیان در طی این فرایند صرفا به‌عهده سرمایه‌گذار است.
توجه:
مقدار اعتبار مارجین به قیمت خرید اوراق بهادار بستگی دارد و مبلغ ثابتی است. در عین حال، مبلغ مورد نیاز برای حداقل سطح مارجین بر اساس ارزش جاری در حساب اعمال می‌شود نه بر اساس قیمت خرید اولیه، به‌همین دلیل این مبلغ همواره در حال تغییر است.
چگونه از کال مارجین نشویم
قبل از افتتاح حساب مارجین، نیاز به استفاده از این حساب را به دقت بررسی کنید. بیشتر سرمایه‌گذاران برای کسب بازدهی نیازی به استفاده از مارجین ندارند. به‌علاوه دریافت اعتبار از بروکر، رایگان خواهد بود و بروکر بابت اعطای این مبلغ بهره دریافت میکند.
اگر قصد استفاده از مارجین در سرمایه‌گذاری‌های خود را دارید، باید نکاتی را برای مدیریت حساب خود مد نظر داشته باشید تا با کال مارجین مواجه نشوید یا آمادگی لازم برای روبرو شدن با ان را داشته باشید.
- وجه کافی در دسترس داشته باشید تا در صورت لزوم بلافاصله حساب خود را شارژ کنید. این مبلغ را در حسابی دارای بازدهی در همان بروکر سپرده گذاری کنید.
- پرتفویی متنوع برای خود داشته باشید. این امر میتواند در کاهش احتمال کال مارجین موثر باشد، زیرا نسبت به پرتفوی تک معامله، احتمال کمتری برای از دست رفتن ارزش داراییهای حساب وجود دارد.
- موقعیت‌های باز سهام و مارجین خود را به طور مداوم و حتی روزانه کنترل کنید.
- در سطحی بالاتر از سطح حداقل مارجین مورد نیاز، پیام هشدار تنظیم کنید. تا در صورت رسیدن به این سطح قبل از فعال شدن هشدار کال مارجین نسبت به شارژ یا انتقال اوراق بهادار برای افزایش سرمایه اقدام کنید.
- در صورت دریافت هشدار کال مارجین، فورا برای رفع آن اقدام کنید.
سخن پایانی
کال مارجین زمانی رخ می‌دهد که سطح داراییهای حساب سرمایه‌گذار از حداقل سطح تعیین شده توسط بروکر کمتر می‌شود. در این شرایط بروکر پیام هشداری مبنی بر وقوع کال مارجین برای سرمایه‌گذار ارسال میکند. اگر سرمایه‌گذار تا پنج روز نسبت به رفع کال مارجین اقدام نکند، بروکر بدون تایید سرمایه‌گذار اقداماتی جهت افزایش موجودی حساب سرمایه‌گذار، از جمله بستن موقعیت‌های باز، انجام می‌دهد.
معاملات با مارجین برای همه سرمایه‌گذاران مناسب نیست. این معاملات در عین حال که منافع متعددی به‌همراه دارد جنبه‌های منفی بسیاری نیز با خود خواهد داشت. اما در صورت استفاده رعایت نکاتی میتواند از مواجه شدن سرمایه‌گذار با کال مارجین جلوگیری کند.
در وضعیت کال مارجین لازم است سرمایه‌گذار پول نقد یا اوراق بهادار را برای افزایش داراییهای حساب خود، به حساب منتقل کند یا داراییهای خود را به فروش رساند یا حتی مجبور شود معاملات مارجین خود را با ضرر ببندد. کال مارجین در زمان نوسانات بازار بیشتر رخ می‌دهد و در این شرایط ممکن است برای پوشش کال مارجین، داراییهای خود را پایین تر از حد انتظار بفروش رساند.
