ارز دیجیتال تورمی و ضد‌تورمی چه تفاوتی دارند؟

عرضه نامحدود برخی ارزهای دیجیتال با گذشت زمان به کاهش ارزش آنها منجر می‌شود. در مقابل گروه دیگری از ارزهای دیجیتال هستند که با استفاده از تکنیک‌ها مختلف، سیاست کاهش عرضه را برای افزایش قیمت در پیش گرفته اند. به این ترتیب ارزهای دیجیتال تورمی و ضد تورمی در بازار کریپتو شکل گرفته است.

ایالات متحده، بالاترین حد تورم در 40 سال گذشته را تجربه می‌کند. سرعت افزایش قیمت‌ها خیلی بیشتر از افزایش دستمزد‌ها است و مردم شاهد کاهش قدرت پول خود هستند. این امر باعث شده است افراد بسیاری برای محافظت از سرمایه خود به دارایی‌های جایگزین مانند بیت کوین، ارز دیجیتال بومی شبکه بیت کوین، روی بیاورند.

اتر، ارز دیجیتال بومی شبکه اتریوم نیز جز رمز‌ارزهای تورمی است، به‌علاوه محدودیت بالایی برای عرضه dogecoin نیز در نظر گرفته نشده است. در مقابل این ارزهای دیجیتال تورمی، ارزهای ضد تورمی قرار دارند. بنیان‌گذاران این ارزهای دیجیتال معتقدند با کاهش عرضه طی زمان، ارزش این رمز ارزها افزایش می‌یابد. در این مقاله به بررسی ارزهای دیجیتال تورمی و ضد تورمی می‌پردازیم و تفاوت آنها را برمی شمریم.

تورم و کریپتو

ارزهایی که با تورم در گیر می‌شوند، به مرور زمان قدرت خرید خود را از دست خواهند داد و هر واحد ارز (دلار، یورو، بیت کوین) نمی‌تواند معادل ارزش قبلی، در خریدهای جدید مورد استفاده قرار گیرد. 

از نگاه بانک‌های مرکزی، تورم همیشه بد نیست. در سطوح پایین و با ثبات اقتصادی، تورم مردم را به مصرف پول، تشویق می‌کند که در نتیجه آن جامعه به رشد اقتصادی تحریک می‌شود. اما تورم بیش از حد نیز، نتیجه خوبی به‌همراه ندارد. اگر حقوق دریافتی با رشد تورم متناسب نباشد، می‌تواند پیامد‌های ناخوشایندی در پی داشته باشد. به‌علاوه تورم نامنظم باعث اختلال در برنامه ریزی‌های مالی اثربخش می‌شود. 

سیاست‌های فدرال رزرو ایالات متحده بر این موضوع تمرکز دارد که تورم ارزهای فیات را حدود 2 درصد نگهدارد. در مقابل آن ارزهای دیجیتال غیر متمرکز هستند که نهاد نظارتی و کنترلی مرکزی برای آنها وجود ندارد. توسعه دهندگان کریپتو این نقش را برعهده دارند و علاوه بر دارندگان توکن‌های غیرمتمرکز، برخی سازمان‌های مستقل غیر متمرکز (DAO) نیز در تصمیم گیری‌های پروژه‌های توکنومیکس مشارکت دارند. 

بسیاری از ارزهای دیجیتال، تعداد عرضه مشخصی دارند. به‌عنوان مثال، پروتکل بیت کوین، صدور بیت کوین جدید را با نرخ ثابتی کاهش می‌دهد، زمانی که تمامی 21 میلیون بیت کوین استخراج شد (که برای قرن آینده انتظار می‌رود)، دیگر امکان استخراج بیت کوین جدید وجود نخواهد داشت.

ارزهای دیجیتال تورمی

برخی از ارزهای دیجیتال ماهیتی تورمی دارند. به این معنی که طی زمان تعداد کوین‌های در گردش افزایش می‌یابد. ارزهای جدید مشابه فرایند تولید بیت کوین، استخراج می‌شوند یا طی فرایند اثبات سهام به اعتبار دهندگان (Valiators) تعلق می‌گیرد.

انتشار ارزهای دیجیتال جدید افراد را به مشارکت در شبکه تشویق می‌کند. ارزهای دیجیتال تورمی به صورت محدود عرضه می‌شوند، در حالی که عرضه برخی دیگر از آنها نامحدود است. به این معنا که برای محدودیتی برای تعداد توکن‌های در گردش در نظر گرفته نشده است.

به‌عنوان مثال، پس از لغو محدودیت سقف 100 میلیارد Dogecoin در فوریه 2014، توسط جکسون پالمر، یکی از بنیان‌گذاران آن، لغو شد، دوج کوین جز دسته توکن‌های با عرضه نامحدود قرار گرفت. به این معنا که با گذشت زمان احتمالا رشد عرضه از افزایش تقاضا برای دوج کوین پیشی می‌گیرد و باعث افت ارزش این توکن می‌شود. 

ارزهای دیجیتالی مانند بیت کوین تا حدی تورمی هستند، با وجود سقف عرضه مشخص برای ان، در این پروتکل اقدامات ضد تورمی نیز در نظر گرفته شده است. این اقدامات می‌تواند به مرور زمان باعث کاهش نرخ تورم باشد. یکی از مهمترین این اقدامات‌هاوینگ (Halving) است که در اثر آن هر چهار سال یکبار پاداش استخراج کنندگان بیت کوین نصف می‌شود.

ارزهای دیجیتال ضد‌تورمی

با گذشت زمان عرضه برخی از ارزهای دیجیتال کاهش می‌یابد، به این معنی که تا زمانی که تقاضا ثابت بماند، قیمت هر کوین افزایش می‌یابد.

بایننس کوین (BNB) یکی از نمونه‌ ارزهای دیجیتال ضد تورمی است. صرافی ارز دیجیتال بایننس برای کنترل عرضه این توکن، هر سه ماهه در فرایند توکن سوزی، تعداد از کوین‌های BNB را از بین می‌برد تا عرضه آن را کاهش دهد تا زمانی که عرضه توکن به 100 میلیون BNB برسد.

ادغام و تطبیق

برخی از ارزهای دیجیتال، مشابه بانک‌های مرکزی، برای کنترل قیمت از مکانیزم‌های ضد تورم و ایجاد نوسانات مثبت و منفی در تورم استفاده می‌کنند. 

اتر، توکن بومی شبکه اتریوم، که زمانی ارز دیجیتال کاملا تورمی بود، در آگوست 2021 مکانیزمی به نام EIP-1559 را پیاده سازی کرد که طی آن توکن‌ها به جای اینکه به ماینرها تحویل داده شود، سوزانده می‌شد. در زمان فعالیت بالای شبکه، نسبت توکن سوزی باعث تعدیل روند تورم در ارز دیجیتال می‌شد، به این معنی که نسبت به توکن‌های تولید شده، توکن‌های بیشتری سوزانده می‌شود. 

XRP نیز دارای مکانیزم ضد تورم است، در ازای پرداخت تراکنش‌ها توکن‌ها سوزانده می‌شود. در سال 2017، ریپل، برای جلوگیری از افت قیمت از سوزاندن ده‌ها میلیارد توکن XRP صرف نظر کرد. این تعداد به صورت دوره ای در بازار عرضه می‌شوند و در نتیجه این سیاست عرضه توکن‌های در گردش را افزایش می‌دهد. مساری در این رابطه اشاره می‌کند که " با سرعت فعلی، 20 سال زمان می‌برد تا XRP Ledger، انچه توسط ریپل و بنیان‌گذاران آن هر روز توزیع می‌کنند را بسوزاند."

اخیرا سازمان‌های مستقل غیرمتمرکز نیز می‌توانند بر نرخ تورم تاثیرگذار باشند. به‌عنوان مثال DAO‌ها می‌توانند با استفاده از روش‌هایی از جمله تعیین پاداش استیکینگ و تعیین دوره‌های وستینگ برای سرمایه‌گذاران اولیه، نسبت به وجوه ذخیره شده در خزانه جامعه کریپتو، تصمیم گیری کنند.

سخن پایانی

از آنجایی که عرضه و تقاضا عامل مهم در تعیین قیمت هر دارایی از جمله ارزهای دیجیتال محسوب می‌شود، افزایش عرضه توکن در بازار کاهش قیمت آنها را به دنبال دارد. برخی ارزهای دیجیتال که با گذشت زمان تعداد آنها در بازار افزایش می‌یابد، با روند کاهشی در قیمت روبرو خواهند بود. در مقابل ارزهای دیجیتالی قرار دارند که با وجود عرضه نامحدود توکن‌ها با اعمال مکانیزم‌های مختلف قیمت را کنترل می‌کنند.

استفاده از مکانیزم‌های ضد تورمی، باعث متعادل نگه داشتن عرضه و تقاضا در بازار شده و از افت قیمت توکن‌ها جلوگیری می‌کند. توکن سوزی، یکی از تکنیک‌هایی است که به صورت دوره ای برای کنترل تعداد ارزهای دیجیتال در گردش استفاده می‌شود. در این مقاله با ارزهای دیجیتال تورمی و ضد تورمی و تفاوت انها اشنا شدیم و نحوه کنترل قیمت در این ارزهای دیجیتال را بررسی کردیم.

منبع ترجمه:

Inflationary and Deflationary Cryptocurrencies: What’s the Difference?