بیت کوین اولین ارز دیجیتال غیرمتمرکز جهان است. بیت کوین یک نوع دارایی دیجیتال بوده که از رمزنگاری کلید عمومی برای ثبت، امضا و ارسال تراکنش‌ها از طریق بلاک چین بیت کوین استفاده می‌کند و نکته جالب اینکه تمامی این موارد بدون وجود یک ناظر مرکزی انجام می‌شود.

شبکه بیت کوین (با حروف B بزرگ) در ژانویه سال 2009 توسط یک برنامه‌نویس کامپیوتری ناشناس یا گروهی از برنامه‌نویسان ناشناس با نام مستعار "ساتوشی ناکاموتو" راه‌اندازی شد.

این شبکه یک سیستم پرداخت الکترونیکی همتا به همتا بوده که از یک ارز رمزنگاری‌شده به نام بیت کوین (با حروف b کوچک) برای انتقال ارزش از طریق اینترنت استفاده می‌کند که همچنین می‌توان از آن به‌عنوان یک منبع ارزش مانند طلا و نقره بهره برد.

هر بیت کوین از 100 میلیون ساتوشی (کوچک‌ترین واحد بیت کوین) تشکیل‌شده است که باعث می‌شود یک بیت کوین بتواند تا هشت رقم اعشار تقسیم شود. این بدین معنا است که هرکسی می‌تواند مقداری از بیت کوین را با کمتر از یک دلار آمریکا خریداری کند.

 

قیمت بیت کوین

قیمت بیت کوین به دلیل نوسانات بسیار مشهور بوده، اما علیرغم این موارد ، در دهه گذشته به بهترین دارایی بین دارایی‌هایی مانند سهام، کالاها، اوراق قرضه تبدیل‌شده است. نکته جالب‌توجه در مورد بیت کوین این است که این ارز دیجیتال در بین سال‌های 2010 تا 2020 توانسته به میزان خیره‌کننده 9 میلیون درصد صعود کند.

زمانی که این ارز دیجیتال در آغاز سال 2009 راه‌اندازی شد، وقتی‌که ساتوشی ناکاموتو بلاک پیدایش بیت کوین (اولین بلاک در بلاک چین بیت کوین) را استخراج کرد، مقدار 50 بیت کوین با قیمت 0.00 دلار وارد چرخه شد.

پنجاه بیت کوین در هر بلاک (هر 10 دقیقه یک‌بار ایجاد می‌شد) به گردش خود ادامه داد تا اینکه اولین رویداد هاوینگ در نوامبر 2012 رخ داد. این رویداد به سیستم انتشار بیت کوین اشاره دارد که توسط ساتوشی ناکاموتو در کُد بیت کوین برنامه‌ریزی‌شده است.

اساساً شامل نصف خودکار تعداد بیت کوین‌های جدید واردشده به چرخه در هر 210 هزار بلاک است.

در فوریه سال 2011، قیمت بیت کوین برای اولین بار با دلار آمریکا برابر شد. این نقطه عطف باعث اشتیاق سرمایه‌گذاران جدید در بازار شد و طی چهار ماه بعد، قیمت بیت کوین به افزایش خود ادامه داد و به بیش از 30 دلار رسید.

در اوایل سال 2013، ارز دیجیتال بیت کوین پس از یک دوره نزولی طولانی بهبود پیدا کرد و برای مدت کوتاهی به بالای 1000 دلار رسید. اما با هک صرافی چینی MT Gox، چین اولین ممنوعیت خود را در مورد ارزهای دیجیتال و موضوعات دیگر اعلام کرد و همین مسئله باعث شد تا چهار سال زمان ببرد تا باز بیت کوین به بالای 1000 دلار برگردد.

بااین‌حال پس از عبور از این سطح، قیمت بیت کوین به‌طور چشمگیری در طول سال 2017 افزایش پیدا کرد تا اینکه بیت کوین به بالاترین قیمت قبلی خود یعنی 19850 دلار رسید.

در سال 2018، کل بازار ارزهای دیجیتال وارد دوره‌ای شد که در حال حاضر با اسم "زمستان ارزهای دیجیتال" (بازار نزولی یک ساله) شناخته می‌شود. تا دسامبر 2020، زمانی که بیت کوین برای آزمایش بالاترین رکورد قبلی، درنهایت از آن سطح موردنظر تاریخی بالاتر رفت و طی 119 روز با 239 درصد افزایش به بالاترین رکورد قیمتی تاریخ یعنی 64799 دلار رسید.

 

بیت کوین چگونه کار می‌کند؟

بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال مانند ایمیل دنیای مالی هستند. ارز به‌صورت فیزیکی وجود ندارد و کوین مستقیما بین فرستنده و گیرنده بدون واسطه بانکی معامله می‌شود تا تراکنش بهتری این بین شکل بگیرد. همه چیز به‌صورت عمومی از طریق یک فناوری شفاف، تغییرناپذیر و توزیع‌شده به نام بلاک چین انجام می‌شود.

در اینجا به ویژگی‌های اصلی فناوری بلاک چین اشاره می‌کنیم:

-تراکنش‌های بیت کوین در یک دفتر کل توزیع‌شده به‌عنوان "بلاک چین" ثبت می‌شوند که هرکسی می‌تواند آن را دانلود کرده و به حفظ آن کمک کند.

-تراکنش‌ها مستقیما از فرستنده به گیرنده بدون واسطه‌ای ارسال می‌شود.

-دارندگانی که بیت کوین خود را ذخیره می‌کنند، کنترل کاملی روی آن دارند. بدون کلید رمزنگاری‌شده، دسترسی به این حساب غیرممکن خواهد بود.

-بیت کوین به‌صورت فیزیکی وجود ندارد.

-21 میلیون بیت کوین در چرخه وجود دارد. دیگر نمی‌توان بیت کوینی ایجاد کرد و واحدهای بیت کوین را نمی‌توان از بین برد.

-کاربران بیت کوین با واردکردن اطلاعات کلید عمومی متصل به کیف پول دیجیتال هر شخص، کوین‌ها را از طریق شبکه ارسال و دریافت می‌کنند.

به منظور ایجاد انگیزه در شبکه‌ای که تراکنش‌های بیت کوین را تایید می‌کنند یا همان ماینرها، هزینه‌ای به هر تراکنش تعلق می‌گیرد. کارمزد به ماینری تعلق می‌گیرد که تراکنش را در یک بلاک جدید اضافه کرده باشد.

کارمزدها روی یک سیستم خاص شکل می گیرند و فرآیند جالبی هم دارند، هرچه کارمزد تراکنش بیشتر باشد، احتمال بیشتری وجود دارد که ماینر ابتدا آن تراکنش را پردازش کند.

هر تراکنش بیت کوینی که انجام می‌شود باید به طور دائم به دفتر کل بلاک چین بیت کوین از طریق فرآیندی به نام "ماینینگ" ثبت شود.

استخراج بیت کوین به فرآیندی اطلاق می‌شود که استخراج‌کنندگان با استفاده از تجهیزات کامپیوتری تخصصی معروف به تراشه های مدار مجتمع کاربرد (ASIC) برای باز کردن بلاک بعدی در زنجیره به رقابت می‌پردازند.

باز کردن قفل بلاک ها به روش زیر انجام می‌شود:

-استخراج یا ماینینگ رمز ارز از سیستمی به نام هَش رمزنگاری استفاده می‌کند. این تابع به‌سادگی هر ورودی (پیام ها، کلمات یا داده ها از نوعی) را دریافت می‌کند و آن را به یک کد الفبایی با طول ثابت که به‌عنوان "هَش" شناخته می‌شود، تبدیل می‌کند.

-هر ورودی یک هَش کاملا منحصربه‌فرد ایجاد می‌کند و پیش‌بینی اینکه چه ورودی‌هایی هَش های خاص را ایجاد می‌کنند تقریبا غیرممکن است. حتی تغییر یک کاراکتر از ورودی منجر به ایجاد یک کد با طول ثابت کاملا متفاوت می‌شود.

-هر بلاک جدید مقداری به نام "هَش هدف" دارد. برای به دست آوردن برتری در پُر کردن بلاک بعدی، ماینرها باید هَشی تولید کنند که کمتر یا مساوی با مقدار عددی هَش هدف باشد. ازآنجایی‌که هَش ها کاملا تصادفی هستند، تا زمانی که یکی از ماینرها موفق شود، صرفا یک سیستم آزمون‌وخطا اجرا می‌شود.

این روش به این موضوع نیاز دارد که ماینرها مجبور به استفاده از ماشین‌ها شوند و انرژی و زمان خاصی را برای دستیابی به هدف هزینه کنند و این موضوع به‌عنوان همان سیستم اثبات کار شناخته می‌شود. این سیستم برای جلوگیری از عوامل مخرب مانند ارسال هرزنامه یا ایجاد اختلال در شبکه طراحی‌شده است.

هرکسی که بلاک بعدی را با موفقیت باز کند، تعدادی بیت کوین به‌عنوان جایزه بلاک پاداش می‌گیرد و می‌تواند تعدادی تراکنش را به بلاک جدید اضافه کند. آن‌ها همچنین هر گونه کارمزد تراکنش را که به تراکنش‌های بلاک جدید اضافه کنند، دریافت می‌کنند. یک بلاک جدید تقریبا هر 10 دقیقه یک‌بار کشف می‌شود.

پاداش بلاک بیت کوین با گذشت زمان کاهش پیدا می‌کند. هر 210 هزار بلاک یا تقریبا هر چهار سال یک‌بار، تعداد بیت کوین‌های دریافتی از هر پاداش بلاک نصف می‌شود تا به تدریج تعداد بیت کوین‌های وروردی به چرخه در طول زمان کاهش یابد.

از سال 2021، ماینرها هر بار که یک بلاک جدید استخراج می‌کنند، 6.25 بیت کوین دریافت می‌کنند. انتظار می‌رود رویداد هاوینگ بعدی بیت کوین در سال 2024 رخ دهد و پاداش هر بلاک بیت کوین به 3.125 بیت کوین کاهش پیدا کند.

همانطور که عرضه بیت کوین جدید به بازار کمتر شود، خرید بیت کوین حالت رقابتی پیدا می‌کند- با فرض اینکه تقاضا برای بیت کوین همچنان بالا باشد.

 

میزان مصرف انرژی بیت کوین

فرآیند الزام مشارکت‌کنندگان شبکه برای اختصاص زمان و منابع برای ایجاد بلاک های جدید، این تضمین را ایجاد می‌کند که شبکه ‌ایمن باقی بماند. اما این امنیت بهای مخصوص به خود را دارد. از سال 2021، شبکه بیت کوین حدود 93 تراوات ساعت (TWh) برق در سال مصرف می‌کند- تقریبا همان انرژی مصرف‌شده توسط سی و چهارمین کشور بزرگ جهان است.

این علاقه به برق انتقادات گسترده‌ای را از سوی افراد مشهور مانند ایلان ماسک، مدیرعامل تسلا به ارگان های دولتی مانند شورای دولتی چین و مجلس سنای ایالات متحده در مورد تاثیر بیت کوین بر تغییرات آب و هوایی به وجود آورده است.

اما در حالی که ارقام برق به طرز نگران‌کننده‌ای بالا است، باید توجه داشته باشیم که استخراج بیت کوین حداکثر 1.29 درصد از مصرف انرژی هر کشور را به خود اختصاص می‌دهد.

ناگفته نماند که بیت کوین یک سیستم مالی کامل است که مصرف انرژی آن قابل‌اندازه‌گیری و ردیابی است، بر خلاف سیستم فیات که نمی‌توان آن را به‌دقت اندازه‌گیری کرد و برای عملکرد به طیف وسیعی از لایه های اضافی از جمله دستگاه‌های خودپرداز، دستگاه‌های کارت، شعب بانک ها، وسایل نقلیه امنیتی ، مراکز داده عظیم و امکانات ذخیره‌سازی نیاز دارد.

همچنین تعدادی نوآوری مانند کریپتو کلایمِت آکورد (Crypto Climate Accord) و شورای استخراج بیت کوین وجود دارد که هدف آن‌ها بهبود ردپای کربن در بیت کوین با تشویق استخراج‌کنندگان به استفاده از منابع تجدید پذیر انرژی است.

 

مدیریت

همانطور که قبلا گفته شد، شبکه بیت کوین توسط یک برنامه‌نویس یا گروهی از برنامه‌نویسان با نام مستعار "ساتوشی ناکاموتو" شناخته می‌شوند، شکل‌گرفته است.

در طول توسعه اولیه آن، توسعه‌دهندگان دیگری از جمله سایفرپانک یعنی هال فینی، رمزنگاران وِی دای (Wei Dai) و نیک سابو ( Nick Szabo) و توسعه‌دهنده نرم افزار گاوین اندرِسِن (Gavin Andresen) به این پروژه پیوستند. همچنین طیف وسیعی از توسعه‌دهندگان دیگر از جمله پیتر وولیِل (Pieter Wuille) و پیتر تاد (Peter Todd) وجود داشتند که در توسعه Bitcoin Core – اولین مشتری در شبکه بیت کوین- مشارکت داشتند. یک کلاینت قطعه‌ای از نرم افزار است که به یک شرکت کننده شبکه امکان می‌دهد یک گره را اجرا کرده و به بلاک چین متصل شود.

یک موسسه غیر انتفاعی آمریکایی به نام بنیاد بیت کوین در سال 2012 برای حمایت از توسعه و پذیرش پروتکل بیت کوین تاسیس شد. بااین‌حال، پس از سه سال، بنیاد درنهایت ورشکست و منحل شد.

در سال 2014، آدام بِک، یک سایفرپانک دیگر و مخترع هَش کَش (Hashcash)– یک الگوریتم هَش رمزنگاری که در سال 1997 ایجاد شد و از همان مکانیسم اثبات کار استفاده می‌کرد که بیت کوین بعدا از آن استفاده کرد- شرکت بلاک استریم (Blockstream) را بنیان‌گذاری کرد.

این شرکت یک شرکت فناوری انتفاعی است که زیرساخت‌های جدیدی را در شبکه بیت کوین توسعه می‌دهد مانند شبکه لایتنینگ و زنجیره‌های جانبی.